Głos Kościoła ma znaczenie

O ruchu łączącym różne tradycje chrześcijańskie, który dąży do rozwinięcia współpracy i lepszego zrozumienia między nimi, mówili uczestnicy drugiej debaty w ramach cyklu „Rozmowy pod kopułą: Europa – Kościół – Ekumenia”. Tematem spotkania była przyszłość Europy i zadania Kościoła w jej tworzeniu.

Dyskusja rozpoczęła się od tego, jak Kościół powinien reagować na wyzwania, które stawia mu codzienność. Punktem wyjścia debaty była mało znana szerszym kręgom Karta Ekumeniczna, stworzona przez Polską Radę Ekumeniczną, która stanowi społeczność kościołów obecnych w naszym kraju. W jej skład wchodzą przedstawiciele siedmiu kościołów: Chrześcijan Baptystów, Ewangelicko-Augsburskiego, Ewangelicko-Metodystycznego, Ewangelicko-Reformowanego, Polskokatolickiego, Starokatolickiego Mariawitów i Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.  Radę współtworzą również Społeczne Towarzystwo Polskich Katolików i Towarzystwo Biblijne w Polsce.

Rada działa na rzecz rozwoju dialogu ekumenicznego, tolerancji religijnej oraz zbliżenia i pielęgnowania braterskich stosunków między kościołami. Te wartości kierowały też prelegentami.

W myśl ekumenizmu, z nadzieją na rozwinięcie współpracy pomiędzy różnymi odłamami chrześcijaństwa przebiegło całe spotkanie. Głos zabrało wiele znakomitych osobistości: profesor Danuta Hübner - posłanka do Parlamentu Europejskiego, ks. dr Grzegorz Giemza - dyrektor Polskiej Rady Ekumenicznej, ks. Rüdiger Noll - kierownik Wydziału dla Europy i Ekumenii Akademii Ewangelickich w RFN, a także ks. dr hab. Sławomir Pawłowski SAC - prof. KUL, sekretarz Komisji ds. Dialogu między PRE i Konferencją Episkopatu Polski. Wśród gości zasiadła również arcybiskup dr Antje Jackelen - była prymas Kościoła Szwecji.

- Różnorodność językowa i kulturowa Europy doprowadzała do konfliktów. Ale był czas, gdzie żydzi, chrześcijanie i muzułmanie wymieniali się swoja kreatywnością – mówiła dr Antje Jackelen. Wspomniała o tym, że dzięki tej wymianie kulturowej społeczeństwa stają się bardziej otwarte, świadome. Wymiana wrażeń, znaczeń, poglądów przyczynia się bowiem do wzbogacenia dorobku kulturowego narodów.

Prymas zdominowała debatę swoim wystąpieniem. Podkreśliła, jak duże znaczenie kulturowe mają tradycje religijne. Otworzyła w głowach słuchaczy refleksję nad tym, że mimo świeckości wielu projektów na co dzień, to wiara stanowi podstawę zrozumienia między ludźmi. Z kluczową rolą dialogu między różnymi grupami zgodziła się prof. Danuta Hübner, która dodała też, że spełnienie Europy osiągniemy, gdy stanie się ona kontynentem obywatelek i obywateli. Mieszkańcy powinni czuć, że są częścią wspólnoty i przyczyniają się do zmian. Dzięki przypomnieniu tej oczywistości, zrozumienie i chęć dialogu powinny otworzyć nowe możliwości.

Innym ciekawym aspektem, na który szwedzka prymas zwróciła uwagę było to, że właśnie ekumenizm powinien stanowić podstawę tworzącą państwo, być trzonem, od którego wychodzą inne wątki. - W wierze tkwi kulturowa integralność, duchowa głębia i moralna siła, których może brakować projektom czysto świeckim - dlatego rządy świeckie powinny zrozumieć znaczenie ekumeniczności - podkreśliła dr Jackelen.

Ks. Rüdiger Noll zwrócił uwagę na inny aspekt ekumenizmu. Podkreślił, że Unia Europejska to nie tylko wspólnota gospodarcza, ale również wspólnota wartości. Dostrzegł, że instytucje świeckie powinny podejmować dialog na temat wszystkiego, co stanowi podstawę relacji międzyludzkich. Wspomniano także, że wątek religijny nie powinien być pomijany w podejmowaniu tematów ogólnoeuropejskich, ponieważ nierozerwalnie wiążą się z narracją świata tworzoną na co dzień.

Większość wartości, na których opiera się Europa ma bowiem korzenie religijne. Rozwój, dążenie do bycia lepszym na poziomie jednostkowym, jak i ogólnopaństwowym ma ogromne znaczenie w europejskiej tożsamości. Rozmyślanie nad tym, co stanowiło początek, nie musi oznaczać cofania się. To jest postawa otwartości i szacunku wobec dotychczasowego dorobku. Warto dążyć do rozwoju, ale ze świadomością, że refleksja i zatrzymanie się mogą przynieść korzyści. Tak mogłabym podsumować przesłanie, które wybrzmiało podczas debaty.

Rozmowę moderowała Anna Radwan - prezeska Instytutu in. Europa. Spotkanie odbyło się w Kościele Świętej Trójcy w Warszawie. Organizatorami wydarzenia byli: Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy w Warszawie, Berliner Dom - Ewangelicka Parafia Katedralna w Berlinie, Instytut InEuropa oraz Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej.

Natalia Lewandowska