Ciężkie czasy kreują mocnych ludzi

Bycie liderem wymaga wzięcia na siebie pełnej odpowiedzialności za zespół i realizację powierzonego zadania. Lider musi być odważny, pewny siebie, a przy tym krytyczny wobec podjętych działań. Te wnioski wyciągnęli paneliści biorący udział w debatach zorganizowanych podczas XVII Forum Ekonomicznego Młodych Liderów w Karpaczu.

8 września 2022 r. zakończył się trzydniowy cykl konferencji pt.: “Europa w obliczu nowych wyzwań”, które odbyły się w trakcie XXXI Forum Ekonomicznego w Karpaczu. W ramach tego wydarzenia, w dniach 7-9 września 2022 r. Fundacja Nowy Staw zorganizowała XVII Forum Ekonomiczne Młodych Liderów, które zostało sfinansowane ze środków Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Jego uczestnicy przyjechali pod Karkonosze na ostatni dzień konferencji, żeby skorzystać z możliwości wysłuchania, a także wzięcia udziału w trzech panelach: “Bezpieczeństwo energetyczne Polski i Europy w kontekście agresji Rosji na Ukrainę”, “Przedsiębiorczość młodych liderów a widmo kryzysu gospodarczego w Europie” oraz “Liderzy jutra”. Odpowiadając na pytania moderatora i moderatorek: Bartosza Szczepaniaka - kierownika Europe Direct , Aliny Prochasek - przewodniczącej Polskiej Rady Organizacji Młodzieżowych i prof. Estery Piwoni-Krzeszowskiej z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu paneliści starali się zarysować obecną sytuację gospodarczo-polityczną Europy oraz podzielić się swoimi spostrzeżeniami na temat trudności, z jakimi obecnie zmagają się młodzi przedsiębiorcy.

Debaty rozpoczęły się od rozmowy na temat skutków agresji Rosji na Ukrainę. Wojna zburzyła poczucie bezpieczeństwa energetycznego w Europie. Aby je przywrócić członkowie Unii Europejskiej powinni jak najszybciej podjąć decyzję o wyborze wspólnej alternatywy dla rosyjskiego gazu. Nie mogą być to wyłącznie rozmowy bilateralne, ponieważ kwestia energetyki jest polityczna i powinna zostać ujednolicona na obszarze wspólnoty. Dojście do kompromisu wewnątrz Unii, jak i wypracowanie wspólnych rozwiązań, wymaga kolejnych miesięcy pracy. W tym czasie niektóre państwa będą chciały przesunąć plany dotyczące przechodzenia na źródła zielonej energii, co wpłynie na pogłębienie kryzysu klimatycznego. Patrząc przez pryzmat wartości bezpieczeństwo energetyczne wygrywa z aspiracjami ekologicznymi, jednakże eksperci przyznali, że obecna sytuacja może przyspieszyć proces długoterminowej transformacji energetycznej, która uniezależni Europę od dostaw gazu z Rosji. Niestety wciąż nie wiadomo w jaki sposób miałoby do tego dość.

W panelu “Bezpieczeństwo energetyczne Polski i Europy w Kontekście Agresji Rosji na Ukrainę” uczestniczyli: Sławomir Michalewski – wiceprezes zarządu ds. finansowych Morskiego Portu Gdańsk S.A., Wojciech Hann – prezes zarządu Banku Ochrony Środowiska SA, dr inż. Andrzej Sikora – prezes zarządu Instytutu Studiów Energetycznych Sp. z o.o. w Warszawie, Bartłomiej Orzeł – ekspert w zespole Edukacyjnej Sieci Antysmogowej, NASK, Cornelius Ochmann – dyrektor Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i Tomasz Gałka – dyrektor, Instytut Energetyki.

Kryzys spowodowany pandemią, inflacją i wojną za naszą wschodnią granicą zniechęca młodych ludzi do realizowania swoich pomysłów biznesowych. Strach, związany z rosnącym ryzykiem fiaska, powstrzymuje początkujących przedsiębiorców przed odejściem od utartego szlaku. Mimo widocznego w polskim społeczeństwie głodu sukcesu, młodzi ludzie coraz częściej decydują się na pracę w korporacjach. Aby zmienić tę tendencję, początkujący przedsiębiorcy będą musieli wykazać się cechami przywódczymi, zanim jeszcze rozpoczną prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Przede wszystkim należy zacząć od kształtowania odwagi lidera przyszłości, która nie jest tak jednoznaczna, jakby się to mogło wydawać. Odwaga to umiejętność przyjmowania konstruktywnej krytyki swoich działań i przyznawanie się do błędów. To także zawodowy oportunizm, szukanie możliwości i ciągłe działanie, nawet gdy na co dzień towarzyszy komuś nieodłączny strach przed porażką. Niestety tylko nieliczni traktują swoje niepowodzenia jako element nauki.

Obawa przed popełnieniem błędu jest wynoszona jeszcze ze szkoły, która zamiast zachęcać młodych ludzi do nieszablonowych działań, deprymuje ich. Dyskusje na temat zmiany polskiego systemu edukacji toczą się od lat, lecz zwiększenie nacisku na kompetencje miękkie i praktyczne umiejętności ekonomiczne, jak tworzenie działalności gospodarczej, dzieje się za wolno. Młodzi ludzie, którzy chcą zostać liderami, sami muszą nauczyć się odwagi i wychodzenia ze schematów, aby móc zrealizować swoje marzenia. Powinni również zatroszczyć się o umiejętność nawiązywania i podtrzymywania relacji międzyludzkich, co podkreślał m.in. Michał Polak, wiceprezes zarządu Warszawskiego Instytutu Bankowości: “Wszyscy funkcjonujemy w jakimś otoczeniu, nie jesteśmy pustelnikami. Bez względu na to, w jakim miejscu się znajdujemy warto mieć kilka osób, do których zawsze się można się odezwać”.

W moim odczuciu najważniejszym momentem spotkania było zwrócenie uwagi słuchaczy na zespół. Wielu początkujących liderów nie próbuje współpracować z ludźmi, a chce nimi zarządzać, co jest zadaniem menedżera. Zapomina się, że powodzenie całego przedsięwzięcia leży przede wszystkim w rękach zespołu, którego należy uważnie słuchać. Tymczasem bycie liderem w tak szczególnych czasach wymaga przede wszystkim empatii i zaangażowania wobec osób, z którymi współpracujemy.

Powyższe wnioski zostały wyciągnięte na podstawie dwóch paneli: “Przedsiębiorczość młodych liderów a widmo kryzysu gospodarczego w Europie” i “Liderzy jutra”. W pierwszym z nich uczestniczyli: Andriy Romanchuk – szef warszawskiego biura MCP EUCON; koordynator Polskiej Ligi Studentów Ukraińskich, Błażej Mielnik – poseł Parlamentu Młodych RP, Michał Eryk Południok – prezes zarządu Brad Management Consulting sp. z o.o., Michał Polak – wiceprezes zarządu Warszawskiego Instytutu Bankowości, Piotr Tomczuk – przewodniczący sekcji młodych przedsiębiorców, Izba Przemysłowo-Handlowa w Lublinie. Prelegentami podczas drugiego spotkania byli: Dawid Daniel Malinowski, mentor, Our Future Foundation, Nnaemeka Prince Akano, Federalny Instytut Technologiczny, Kamil Gabriel Janic – przewodniczący "Młodzi dla Wolności", Paweł Pikoń, SKN Energetyki, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, a także Nina Wieretiło  – założycielka Educat.

Po zakończeniu debat  uczestnicy i uczestniczki XVII Ekonomicznego Forum Młodych Liderów komentowali dobór panelistów. Do tej pory byli to głównie mężczyźni w dojrzałym wieku na stanowisku prezesa lub wiceprezesa. W trakcie kolejnych edycji skład był korygowany, lecz wciąż widać że w programie dominują mężczyźni. W 2022 roku Nina Wieretiło była jedyną kobietą, która wystąpiła w roli panelistki podczas całego wydarzenia. Panelistów było piętnastu.

Rażąca dysproporcja została zauważona i wykorzystana przez moderatorkę ostatniego spotkania, która od początku debaty zadawała pytania z wyraźnym rozróżnieniem na liderkę i liderów. Prof. Estera Piwoni-Krzeszowska z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, wyszła poza zapowiadany temat panelu “Liderzy jutra” i poświęciła osobną część debaty młodym liderkom. To bardzo ważne, ponieważ pokazuje, jak bardzo ich droga się różni od doświadczeń panów w garniturach, co obrazuje ilość przyznawanych grantów, o których wspominała jedyna zaproszona liderka.

Mam nadzieję, że w przyszłym roku organizatorzy zadbają, by wśród uczestników debat dominowali młodzi ludzie obojga płci. O tym, jak będzie wyglądała kolejna reprezentacja młodych liderów, będzie można przekonać się w 2023 roku podczas XVIII Forum Ekonomicznego Młodych Liderów w Karpaczu.

Karolina Kwiatek