Słońce i gwiazdy są dla wszystkich

Czwartkowy wieczór w Oliwiskim Ratuszu Kultury w Gdańsku przeniósł uczestników koncertu „Anioł Zmierzchu” do lat 20-tych XX wieku. W kameralnym gronie Joanna Stanecka wraz z zespołem zaprezentowała najsłynniejsze piosenki utalentowanej piosenkarki i aktorki Marlene Ditrich. Koncert wzruszał do łez, skłaniał do refleksji, pozwolił lepiej poznać słynną gwiazdę lat międzywojnia i późniejszych, i co najważniejsze – zachwycił widzów.

„Anioł Zmierzchu” to półtoragodzinny koncert wspominający okres Republiki Weimarskiej. Autorem tekstów piosenek i muzyki jest Friedrich Hollaender. Tłumaczenia niektórych utworów z języka niemieckiego na polski są autorstwa Rafała Brydnala. Zaprezentowania słynnych piosenek Marlene Ditrich podjęła się aktorka, absolwentka łódzkiej szkoły filmowej - Joanna Stanecka. Solistka sprzed stu lat to właściwie Marie Magdalene Dietrich urodzona w 1901 roku w Schonebergu. Gwiazda zapamiętana jest głównie ze sztuki filmowej – pierwszym ogromnym sukcesem była rola Loli-Loli w filmie Błękitny Anioł, a piosenki wykonywane przez nią na dużym ekranie stały się przebojami. Na swoim koncie ma ponad 30 udanych filmów i zdecydowanie jest uznawana za ikonę kina. Kariera aktorska Dietrich rozwijała się bardzo szybko, aż do pewnego momentu. Podczas drugiej wojny światowej głośno potępiała nazizm, oddała się pomocy żołnierzom na frontach i sporadycznie pojawiała się na scenie.

Joanna Stanecka przedstawiła słuchaczom najsłynniejsze utwory legendarnej piosenkarki. Już na samym początku aktorka na scenie Oliwskiego Ratuszu Kultury wprowadziła publiczność w świat Marlene Ditrich. Piosenkarka za pomocą idealnie dobranych kreacji przedstawiła modę lat 20-tych i tym samym utrzymała atmosferę tych lat. W trakcie całego koncertu aktorka trzymała też w dłoni główny atrybut Dietrich – papierosa.  

Utwory przy akompaniamencie fortepianu, kontrabasu i akordeonu, Stanecka zaśpiewała w trzech językach: polskim, niemieckim oraz angielskim. Każdą piosenkę poprzedzało krótkie historyczne i trzymające w napięciu wprowadzenie. Opowiadane ciekawostki były nie tylko lekcją historii, ale również wprowadzały w atmosferę danego utworu. Teksty piosenek autorstwa Friedricha Hollaendra głoszą rozmaitą tematykę. Stanecka słowami Dietrich śpiewała o miłości, rodzinie, wojnie, propagandzie, nazizmie, żydowskich przyjaciołach, cierpieniu i bólu. Spektakl łączył więc humorystyczne spojrzenie na historyczne wydarzenia z nutą melancholii i ekscytacji.

Zaśpiewane w trzech językach szlagiery słynnej diwy zachwycały, a chociaż nie wszyscy widzowi rozumieli te śpiewane po niemiecku i angielsku. Joanna Stanecka zadbała, by mimo to mogli odczytać zamysł, treść oraz przesłanie kompozycji. Atutem wrześniowego koncertu była również doskonale wpleciona między piosenki historia życia Marlene Ditrich, którą opowiadała wykonawczyni jej piosenek. Cytując Marlene porównała na przykład gwiazdy układu słonecznego z tworzeniem muzyki, która powinna łączyć ludzi bez względu na ich pochodzenie.

Koncert „Anioł Zmierzchu” Joanny Staneckiej odbył się w ramach festiwalu niemieckiej kultury, nauki i biznesu podczas Tygodnia Niemieckiego organizowanego przez konsulat generalny Republiki Federalnej Niemiec w Gdańsku, Gdański Teatr Szekspirowski, Fundację Theatrum Gedanense oraz we współpracy z gdańskimi instytucjami z Oliwskiego Ratusza Kultury. W wydarzeniu między innymi wzięli udział: Cornelia Pieper - konsul generalna Republiki Federalnej Niemiec, Andrzej Stelmasiewicz - Fundator Fundacji Wspólnota Gdańska, Rafał Bryndal – tłumacz piosenek. Druga edycja Tygodnia Niemieckiego i związane z nim występy artystyczne to okazja do celebrowania trzech bardzo ważnych rocznic dla polsko-niemieckiej współpracy dwóch miast partnerskich – Gdańska i Bremy. W 2021 roku mija bowiem 30 rocznica podpisania Polsko-Niemieckiego Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, 30-lecie istnienia Towarzystwa Polsko-Niemieckiego w Gdańsku oraz 45-lecie powołania pierwszego partnerstwa miast między Polską, a dawną Republiką Federalną Niemiec.

„Anioł Zmierzchu” dał możliwość publiczności przeniesienia się w przeszłość i przyjrzenia się relacjom polsko-niemieckim w kontekście kulturowym, historycznym, politycznym jak również społecznym Ciekawa była nie tylko ta próba zrozumienia historii z pomocą muzyki, ale sama postać Marlene Dietrich. Gwiazda słynąca z pomocy Żydom i cierpiącym amerykańskim żołnierzom na frontach II wojny światowej, głośno sprzeciwiająca się nazizmowi, była osobowością bardzo odważną i nietuzinkową w tamtych czasach i wciąż może stanowić źródło inspiracji.

Karolina Sołtaniuk