Rewolucja w służbie zdrowia

Pandemia koronawirusa przyczyniła się do zmian w funkcjonowaniu służby zdrowia. Liczne przypadki chorych pacjentów, zatłoczone szpitale, brak odpowiedniej organizacji pracy w ośrodkach zdrowia wykazały, iż potrzebne jest ich usprawnienie. Czy ujednolicenie służby zdrowia we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej jest najlepszym rozwiązaniem?

W ramach Forum Dialog Plus im. Andrzeja Godlewskiego 26 lutego odbyła się debata „Unia Europejska: utopia czy konieczność?”. Wzięli w niej udział: Ewa Kopacz - wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego, była premier Rzeczpospolitej Polskiej i minister zdrowia Rzeczpospolitej Polskiej, Tomasz Latos – przewodniczący w Komisji Zdrowia w Sejmie Rzeczpospolitej Polskiej, Jacek Jassem - polski onkolog i nauczyciel akademicki, profesor nauk medycznych, profesor zwyczajny, członek kierownik Katedry Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, członek grupy ekspertów „Mission of Cancer” przy Komisji Europejskiej oraz Erwin Rüddel przewodniczący Komisji Zdrowia w Bundenstagu. Panel poprowadził dziennikarz Marcin Antosiewicz.

Debata skupiła się na temacie utworzenia tylko jednego modelu ochrony zdrowia w całej Europie. Uczestnicy dyskusji, jednogłośnie zgodzili się, iż ujednolicenie służby zdrowia w Unii Europejskiej to najważniejszy warunek funkcjonowania opieki zdrowotnej, nie tylko w zakresie pandemii, ale również w innych obszarach medycznych. Połączenie sił krajów członkowskich dałoby możliwości użytkowania sprzętu specjalistycznego, na przykład: respiratorów, tomo-komputerów, oraz lekarstw krajom, które nie mają do nich dostępu. Przewodniczący Komisji Zdrowia w Bundenstagu Erwin Rüddel w swojej wypowiedzi zaznaczył, że kraje członkowskie muszą skupić się na bliższej współpracy między sobą – wymieniać się informacjami na temat stanu zdrowia pacjentów, danymi dokumentacji medycznej, towarami medycznymi takim jak maseczki, ubiór ochronny, kombinezony. Kolejnym pozytywnym aspektem ujednolicenia ochrony zdrowia w UE, który wskazali uczestnicy debaty byłoby stworzenie centrum doskonałości rzadkich nowotworów, czyli transgranicznego leczenia rzadkich przypadków tej choroby. Niedawno Unia Europejska przyjęła jednolity w całej Europie plan walki z rakiem, który wiążę się z politycznym zobowiązaniem do zwalczania chorób nowotworowych. „Cancer plan” służy do zwiększenia bezpieczeństwa i odporności chorych pacjentów.

Wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego Ewa Kopacz, popierając zdanie o ujednoliceniu ochrony zdrowia w Unii Europejskiej, przedstawiła przykłady pomocy udzielonej krajom członkowskim w dobie pandemii. Za fundusze unijne zostały zakupione testy, szczepionki oraz znalazły się środki na wsparcie dla producentów i na opracowanie planu działania kryzysowego. Dodatkowo współpraca europejska przyśpieszyła produkcję szczepionki, a w rezultacie możliwość szczepienia na Covid-19 już od początku 2021 roku.

Jednakże ochrona zdrowia różni się pomiędzy krajami członkowskimi. Państwa mają swój indywidualny sposób podejścia do pacjenta, poziom nakładów finansowych, specyfikę społeczną, oczekiwania i przyzwyczajenia. Profesor Jacek Jassem i przewodniczący Komisji Zdrowia w Bundenstagu Erwin Rüddel podkreślili, że zanim wprowadzone zostaną zmiany w Traktacie Unii Europejskiej, należy poprawić funkcjonowanie wewnętrznych modeli ochrony zdrowia w krajach członkowskich. Według panelistów w komunikacji europejskiej początkowo powinien zostać położony większy nacisk na dane systemowe: elektroniczną dokumentację medyczną, sformalizowanie zbiorów terminologii medycznej. Rozmowa i wymiana poglądów na poziomie eksperckim, debatowanie specjalistów o wspólnych planach działań, organizowane konsorcjów, szkoleń, mogłoby poprawić gorzej działające elementy w służbach zdrowia poszczególnych krajów członkowskich.

Na dzień dzisiejszy kraje członkowskie obowiązuje traktat Unii Europejskiej, który mówi o indywidualnej odpowiedzialności każdego z państw za bezpieczeństwo i organizację ochrony zdrowia. Wnioski płynące z debaty mówią o tym, iż współpraca w obrębie Unii Europejskiej przyniosłaby jej członkom korzyści i nowe rozwiązania, ale powinniśmy dopracować wiele czynników, aby być w pełni zadowolonym z funkcjonowania opieki medycznej.

Karolina Sołtaniuk