Sztuka przetrwania izolacji

Pandemia koronawirusa to wielka tragedia dla ludzkości. Śmierć ponad pół miliona ludzi, prawie 16 mln chorych, nadciągający kryzys gospodarczy. Jeden z twórców Teatru Węgajty śpiewa ,,Od II wojny nie byliśmy w takich opałach”. Jednak jak w czasie wojny niektórzy ludzie zaskakują swoją niecodzienną odwagą, to tak w czasie pandemii ujawniło się wiele pozytywnych postaw, które pomagają i dają nadzieje.

Owacje dla służby zdrowia

Epidemia koronawirusa ujawniła jak niedofinansowany i źle zorganizowany jest system służby zdrowia na świecie. Braki w kadrze powodują, że lekarze i pielęgniarki muszą pracować dzień i noc bez przerwy. I to w warunkach, które zagrażają ich życiu i zdrowiu. Oni stanęli na wysokości zadania, ale państwa już nie. Nawet w krajach najbardziej rozwiniętych brakowało środków ochronnych, maseczek czy respiratorów. Wzbudziło to oburzenie zwykłych obywateli, które w naszym kraju przekształciło się w niezwykle popularną akcje charytatywną – Hot16challenge2. Polegała ona na tym, aby napisać i zaśpiewać 16-wersowy tekst w celu promocji zbiórki pieniędzy na sprzęt medyczny dla polskich szpitali. Zapoczątkowana w świecie raperów akcja rozrosła się do takich rozmiarów, że swoją wersję nagrał nawet Prezydent Duda. To akurat spotkało się z ogromną krytyką, ponieważ uwikłanie w kampanię wyborczą tego społecznego, oddolnego projektu mocno mu zaszkodziło. Mimo to powstały perełki, takie jak piosenki profesora Marcina Matczaka oraz jego syna Maty czy rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara. Nagrania tworzyli także artyści niezwiązani z rapem. Byli wśród nich twórcy teatralni. Kompilacje niektórych zaprezentowano na festiwalu Wioska Teatralna organizowanym przez Teatr Węgajty. Tegoroczna edycja tego wydarzenia odbyła się w dniach 24-27 Lipca mając całkowicie nową internetową formę. Z jednym z nagrań był występ Iwony Koneckiej, która ironizowała z ,,królewskości” Janusza Korwina-Mikke. Marta Wiśniewska i Żaneta Górecka śpiewały, że ,,Aktywujcie się młodzi i starzy, właśnie teraz was potrzeba”. Namawiały, aby przymusową izolację i związany z tym dodatkowy czas poświęcić na przemyślenia swojego konsumenckiego stylu życia. Przeanalizować to, co się je i zastanowić jak wpływa to na naszą planetę. Nie brakowało nagrań bardzo pesymistycznych, ale i niesamowicie optymistycznych z przekazem ,,Ważne, ważne jest to, by się nie bać, by się nie bać wcale.” Po reakcjach na Facebooku widać, że ludziom brakuje takiego przekazu, gdyż powyższy wers był kilkakrotnie przywoływany przez komentujących. Wszystkie nagrania powstałe w tej akcji przyczyniły się do sukcesu finansowego zbiórki, w której zebrano prawie 4 mln złotych.

Sztuka nie zna barier

Pandemia to czas bezrobocia dla artystów. Zamknięcie teatrów, odwołanie koncertów oraz zawieszenie prac na planach filmowych spowodowało, że stracili miejsce do wykonywania swojego zawodu. W wielu obudziło to kreatywne myślenie i chęć stworzenia sztuki przez Internet. Jak działają w czasie izolacji instytucje kulturalne przedstawia film ,,Social Distance”, opowiadający o funkcjonowaniu Teatru Węgajty podczas pandemii. Ten wiejski teatr, który opiera swoje działania na plenerowych przestawieniach, pracy warsztatowej, badaniach terenowych musiał swoje działania przenieść do Internetu. W filmie można zobaczyć przykład prób, realizowane przez komunikator internetowy. Każdy z aktorów odgrywa swoją rolę we własnym domu, a całość kontroluje reżyser będący w siedzibie teatru. Nie jest to łatwe zadanie, jeden z aktorów wprost mówi ,,Przez Internet nie da się dobrze zagrać”. Mimo tego próby prób muszą trwać nadal. Film pokazuje, że artyści są niezniszczalni, nawet w zamknięciu i społecznej izolacji sztuka cały czas się tworzy.

Premiera filmu, jak i kompilacji teatralnych Hot16Chalange2 były elementem festiwalu Wioska Teatralna. To zwykle czas spotkania przeróżnych grup teatralnych, warsztatów, podsumowań pracy artystycznej. Jest to także czas na zapoznanie się ze sobą, wymiany doświadczeń podczas wspólnie przyrządzanych kolacji. Tegoroczne wydarzenie, poprzez swoją wymuszoną internetową formę, stało się bardziej przypomnieniem i prezentacją tego co udało się osiągnąć. Dominują nagrania z przedstawień oraz rozmowy z ich twórcami. Jednak najważniejszego elementu, czyli kolacji zabraknąć nie mogło, tylko że teraz każdy gotuje sam dla siebie, a rozmowa odbyła się przez aplikacje Zoom.

Patryk Szklarz