Sąsiedztwo zobowiązuje - relacja Kariny Leśniewskiej

Książka Konrada Hugo Jarauscha „Po Hitlerze. Powrót Niemców do cywilizowanego świata 1945-1995” ukazała się jako 36. tom Poznańskiej Biblioteki Niemieckiej.

Monografia ta to ponad pół tysiąca stron tekstu poruszającego różne aspekty historii powojennych Niemiec (np. obudowa gospodarki po II wojnie, oddziaływanie kultury amerykańskiej, polityka imigracyjna). Publikacja jest godna polecenia osobom interesującym się historią, kulturą i przemianami w społeczeństwie niemieckim. Jest cennym źródłem informacji dla studentów i pracowników naukowych. Zachęcając do lektury, podpisuję się jednocześnie pod mottem Poznańskiej Biblioteki Niemieckiej: „Sąsiedztwo polsko-niemieckie zobowiązuje zwłaszcza do rozumnej refleksji”. Tylko wzajemne zrozumienie i ścisła współpraca okazują się owocne dla obu stron na dłuższa metę.

Z rozdziału zatytułowanego „Amerykanizacja mas” dowiemy się, że tuż po wojnie w Zachodnich Niemczech otwierano „America Hauses”, które miały zaspokoić głód informacji społeczeństwa. Dzięki temu czytelnik niemiecki szybko zafascynował się twórczością Hemingwaya czy Saroyana. W latach pięćdziesiątych wprowadzono na uniwersytetach nową dyscyplinę naukową – politologię. Przybliżała ona funkcjonowanie demokratycznych ustrojów i została stworzona, aby kształtować postawy demokratyczne. Amerykańska kultura masowa wpłynęła na literaturę dziecięcą i młodzieżową. Komiksy wyparły tradycyjne niemieckie bajki dla najmłodszych, a powieści przygodowe niemieckiego pisarza Karola Maya zainspirowane dzikim zachodem zdominowały literaturę młodzieżowa.

Autorem „Po Hitlerze. Powrót...” jest urodzony w 1941 roku w Magdeburgu niemiecko-amerykański historyk Konrad Jarausch. Jarausch jest profesorem na amerykańskim Uniwersytecie Karoliny Północnej w Chapel Hill i pracownikiem naukowym w Centrum Badań nad Historią Współczesną w Poczdamie. Tematy poruszane w jego publikacjach skupione są wokół niemieckiej historii. W pierwszej fazie swej kariery naukowej Jarausch prowadził badania nad niemiecką inteligencją w XIX i XX wieku i Trzecią Rzeszą, później także nad zjednoczeniem Niemiec. W 2008 roku natomiast opracował i wydał „Ciche umieranie” – listy swojego ojca, żołnierza zmarłego na froncie wschodnim.

Książka „Po Hitlerze. Powrót...” ukazała się nakładem Wydawnictwa Nauka i Innowacje z serii PBN przy wsparciu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i Rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Redaktorem PBN jest prof. dr hab. Hubert Orłowski – wybitny polski germanista, emerytowany prof. zwyczajny UAM. Seria wydawnicza PBN koncentruje się na tematach związanych z społeczeństwem, filozofią, historią i literaturą. Dotychczas wydano 36 tomów, publikując teksty klasyków takich jak: Walter Benjamin, Gottfried Benn, Tomasz Mann, Max Weber, ale i opracowania współczesnych, wiodących, polskich germanistów m.in. Joanny Jabłkowskiej i Leszka Żylińskiego.