Jagiellonowie bez tajemnic - relacja Marcina Radomskiego
Piątek. Godzina 12.00. W Zamku Królewskim tłumy. Nikt nie śpi, wszyscy zwiedzają. Gros zainteresowanych odwiedza wystawę „Europa Jagellonica 1386–1572. Sztuka i kultura w Europie Środkowej za panowania Jagiellonów”. Spieszą się, bo za dwa dni jej zamknięcie.
Za filarem historyczka sztuki Anna Rottenberg, przed obrazem
starsze małżeństwo, obok rzetelnie notujący student, w drugiej sali para
z Niemiec, a przed mapą obrazującą zasięg terytorialny za czasów
Jagiellonów uczniowie z Gimnazjum nr 4 w Otwocku. Grupa bierze udział w
towarzyszącej ekspozycji lekcji muzealnej, zapoznają się dzięki niej z
życiem i obyczajami dworskimi, a prowadzący – przebrani w stroje z epoki
– wyjaśnią uczniom najważniejsze kwestie polityczne mające istotny
wpływ na kształt ówczesnej Europy. Ci, oglądając witraże i kafle
dowiedzą się, że pochodzą one z czasów Zofii Jagiellonki i jej męża
Fryderyka Hohenzollerna. Podziwiając antependium, czyli zakrycie mensy
ołtarza, otrzymują wiedzę na temat sposobu wykonania materiału oraz
najczęściej występujących wzorów. Z kolei prezentując czapkę Stańczyka
przewodniczka przypomina im historię o nadwornym błaźnie Zygmunta
Starego i Zygmunta II Augusta.
„Dwór Jagiellonów” to tylko jedna z wielu lekcji muzealnych w
ofercie Zamku Królewskiego. Każda jest dostosowana do wieku uczestników,
a także zainteresowań danej grupy. Inne propozycje to m. in. „Zaginiona
szkatułka królowej Bony” przeznaczona dla dzieci w wieku 6-7 lat czy
„Opowieści Stańczyka” dla klas 3 i 4 szkół podstawowych. -
„Współpracujemy ze szkołami, które odwiedzając nasze wystawy nie tylko
otrzymują wiedzę, ale także uczestniczą w warsztatach plastycznych, a w
swoich szkołach realizują przedstawienia. Najważniejszym założeniem
projektu jest wychowanie przez sztukę” – opowiada z zaangażowaniem
odpowiedzialny za lekcje muzealne w Zamku Królewskim Paweł Tyszka.
A sama wystawa to efekt współpracy Polaków, Czechów i Niemców,
którzy łącząc siły pokazali jak wielkie znaczenie miała wspólnota państw
pod rządami Jagiellonów - władali oni terytorium o powierzchni ponad 2
mln km², sięgającym od Bałtyku po Morze Czarne i Adriatyckie. Ten
projekt uświadamia, jak bardzo Jagiellonowie związani byli z trzema,
współcześnie także sąsiadującymi krajami. I, że w czasie ich panowania
Polska stała się europejskim mocarstwem. Obecnie zaprezentowano dwie
ekspozycje: w Muzeum Narodowym oraz na Zamku Królewskim. Głównym
mianownikiem tej ostatniej jest historia dynastii przedstawiona za
sprawą cennych przedmiotów, grafik, rzeźb czy obrazów.
Lekcja muzealna, odbywająca się podczas zwiedzania wystawy,
wywołuje nie tylko intensywne doznania poznawcze oraz zapewnia wizualny
kontakt z reliktami przeszłości, ale także włącza uczestników do
aktywnego działania. Uczniowie z Gimnazjum w Otwocku odpowiadali na
pytania przewodniczki, zapoznawali się z rekwizytami, które im
przedstawiała np. złotą tkaninę dekoracyjną. Wydaje się, iż będą chcieli
niedługo wrócić do Zamku na kolejną lekcję, za sprawą której odkryją
tajemnice z przeszłości.
Marcin Radomski