"Poznańska Wiosna Muzyczna" / koncert RADAR Ensemble
11 kwietnia 2013 - 11 kwietnia 2013 19.00 Poznań, Aula Akademii Muzycznej w Poznaniu, ul. św. Marcin 87
Koncert w ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej "Poznańska Wiosna Muzyczna"
RADAR ensemble Ninon Gloger fortepian Jonathan Shapiro perkusja
REPERTUAR: John Luther Adams Red Arc / Blue Veil na fortepian, perkusję i dźwięki przetworzone (2002) Annette Schlünz Journal N° 5 na fortepian (2011) Morton Feldman King of Denmark na perkusję (1965) przerwa Dieter Mack Lalangan na perkusję i fortepian (1983) Younghi Pagh-Paan PYON-KYONG na fortepian i perkusję (1982) Koncert zorganizowany dzięki wsparciu finansowemu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckej. John Luther Adams (ur. 1953) Kompozytor. Od 25 lat zadomowił się w lasach arktycznych niedaleko Fairbanks na Alasce. W tym otoczeniu stworzył niepowtarzalny muzyczny świat, oparty na pierwotnych pejzażach dźwiękowych i autochtonicznych kulturach Północy. Jego muzyka obejmuje szeroki zakres środków przekazu – dzieła orkiestrowe, kameralne, elektroniczne, radiowe, muzykę filmową, teatralną i przeznaczoną dla telewizji. Adams był kompozytorem rezydentem licznych instytucji: Anchorage Symphony Orchestra, Fairbanks Symphony Orchestra, Arctic Chamber Orchestra, a także Anchorage Opera oraz Alaska Public Radio Network. Wykładał na University of Alaska, Bennington College oraz Oberlin Conservatory. Był także dyrektorem Northern Alaska Environmental Center oraz przewodniczącym American Music Center. źródło: http://www.alaskamusic.net/john.html
Annette Schlünz (ur. 1964) Kompozytorka. Już w młodym wieku rozpoczęła studia kompozycji w Halle, została uczennicą Udo Zimmermann w Dreźnie i podjęła dalsze studia w Berlinie. Pracowała jako nauczyciel w Niemczech i Ameryce Południowej. Jest laureatką licznych nagród, w tym także Nagrody Hannsa Eislera i Nagrody Artystów Heidelbergu. Współzałożycielka COMPAGNIE DE QUATRE (zespół niemiecko-francuski). Jej współpraca z francuskim rzeźbiarzem Danielem Depoutot doprowadziła do powstania opery TagNachtTraumstaub na wystawie EXPO 2000 w Hannoverze. Angażuje się aktywnie we wzajemne oddziaływania muzyki dawnej i nowej. źródło: http://www.boosey.com/pages/cr/composer/composer_main.asp?composerid=18036
Morton Feldman (1926-1987) Kompozytor, jedna z najważniejszych postaci nowojorskiej awangardy muzycznej. W wieku 12 lat uczył się gry na fortepianie u Very Mauriny Press, uczennicy Busoniego. Jego pierwszym nauczycielem kompozycji byli Wallingford Riegger, zwolennik Arnolda Schönberga oraz Stefan Wolpe, który sam pobierał lekcje u Franza Schrekera i Antona Weberna. W roku 1949 poznał Johna Cage’a, który zachęcał Feldmana do rozwijania jego intuicyjnego podejścia do kompozycji. W kręgu jego nowojorskich znajomych znaleźli się także Earle Brown, Christian Wolff, Virgil Thomson, Henry Cowell, George Antheil, malarze – Mark Rothko i Jackson Pollock oraz pianista David Tudor. Kontakty z malarzami zaowocowały m.in. próbami tworzenia graficznej notacji utworów, w której wiele decyzji zależy od konkretnego wykonawcy. W 1973 roku Feldman otrzymuje posadę na University of New York w Buffalo i piastuje ją do kooca życia. Jego utwory cechują się bardzo powolnym przebiegiem, wyciszoną dynamiką, swobodną rytmiką, rozchwianiem wysokości, a często, zwłaszcza pod koniec lat 70. także bardzo długimi rozmiarami.
Dieter Mack (ur. 1954) Kompozytor i etnomuzykolog. Odbył studia w Musikhochschule Freiburg (kompozycja pod kierunkiem Klausa Hubera i Briana Ferneyhough; teoria muzyki u Petera Förtiga; fortepian u Rosy Sabater). W początkowej fazie swej twórczości komponował głównie muzykę elektroniczną i pracował jako asystent w Studiu Eksperymentalnym Heinricha Strobla Fundacji Südwestfunk. Do nowej muzyki zachęcił go także kontakt z muzyką popową czy rockową, zwłaszcza z utworami Franka Zappy. Pobyt na Bali pod koniec lat 80., a także późniejsze podróże do Indonezji obudziły w kompozytorze zainteresowanie tamtejszą, kulturą, zwłaszcza gamelanem, który mocno wpłynął na muzykę Macka i sprawił, że w jego twórczości ważną rolę odgrywa perkusja. Odtąd w repertuarze twórcy zaczęła przeważać muzyka kameralna, orkiestrowa czy chóralna. W zasięgu jego zainteresowań znalazła się nie tylko muzyka pozaeuropejska, ale także wzorce formalne muzyki Mozarta, harmonia i instrumentacja Ravela czy Messiaena. Istotną rolę w muzyce Macka odgrywa również sytuacja wykonawcza i wysokie wymagania techniczne stawiane muzykom. Liczne pobyty – na Bali, w Dżakarcie czy Japonii wiązały się także z wykładami gościnnymi oraz uczestnictwem w projektach badawczych i artystycznych. Lalangan (1982) na perkusję i fortepian Lalangan należy do wczesnej serii dzieł kameralnych (głównie duetów), w której interesowały mnie przeżycia, jakie można by określić mianem rytualnych w najszerszym tego słowa znaczeniu. Ta orientacja znajduje odzwierciedlenie zarówno w pewnych niezbędnych gestach wykonawczych, jak i w swego rodzaju komponowanej fakturze. Obie kwestie mają do dzisiaj bardzo centralne znaczenie w mojej pracy i na początku lat 80. cechowały się przede wszystkim redukcją materiału muzycznego. Była to próba, by poprzez niezmierną redukcję elementów muzycznych tak bardzo „ogołocić“ elementy muzyczne, że będą się one opierać jakiemukolwiek naśladownictwu czy programowości. Celem stały się elementy muzyczne, w których rzekomo „nic“ nie ma, ale które właśnie dzięki temu, na podstawie pewnego ustrukturowania czasowego, wskazują poza siebie. "Gdy to uczucie pustki, poczucie, że coś jest „bezkształtne i puste“ zostanie świadomie zaakceptowane, może wyniknąć z niego bogactwo i pełnia wrażeń…“ (z M. Milner, Psychoanalysis and Art, 1959)
Younghi Pagh-Paan (ur. 1945) Kompozytorka. W latach 1965-1971 studiowała na Narodowym Uniwersytecie w Seulu, następnie wyjechała do Niemiec na stypendium DAAD. Od 1974 Younghi Pagh-Paan studiowała w Musikhochschule we Freiburgu, wśród jej nauczycieli znaleźli się Klaus Huber (kompozycja), Brian Ferneyhough (analiza), Peter Förtig (teoria muzyki) oraz Edith Picht- Axenfeld (fortepian); kompozytorka ukończyła studia w roku 1979. Międzynarodowe zainteresowanie wzbudziło wykonanie jej utworu orkiestrowego SORI podczas Donaueschingen Festival w roku 1980. Jej utwory, będące próbą odnowienia koreańskiej kultury muzycznej za pomocą zachodnich technik kompozytorskich, spotykały się z rosnącym zainteresowaniem na najważniejszych festiwalach muzycznych i podczas szeregu koncertów w całej Europie. Younghi Pagh-Paan otrzymała za swą twórczość liczne nagrody, zarówno w Europie jak i w rodzinnym Seulu. Wykładała m.in. na Międzynarodowych Letnich Kursach Nowej Muzyki w Darmstadt, w konserwatoriach w Grazu i Karlsruhe. Od 1994 roku jest profesorem kompozycji w Hochschule der Künste w Bremie; tu założyła także Atelier Neue Musik, któremu przewodniczy. Kompozytorka mieszka w Bremie i w Panicale (Włochy). źródło: http://www.pagh-paan.com/dsp.php?en,1
„PYON-KYONG to starożytne, chińsko-koreańskie dzwony kamienne wykonane z nefrytu. Wieszane są one na drewnianej ramie w szeregu szesnastu kamieni. Zgodnie z tradycją, u podstaw tych ram znajdują się rzeźby przedstawiające dzikie białe gęsi. Strój kamieni i dzwonów wykonanych z brązu, których jest również szesnaście i które zawsze towarzyszą kamieniom, okazuje się wyjątkowy, bo są one nastrojone zgodnie za skalą chromatyczną obejmującą interwał decymy małej, podczas gdy kroki półtonowe nie mają jednakowej odległości. Nefryt został odkryty jako materiał wykorzystywany w muzyce w Korei w 1425 roku i w ciągu dwóch lat koreańscy murarze stworzyli nie mniej niż 500 kamiennych dzwonów. Kamienie wydają wyjątkowo czysty i przejrzysty dźwięk, to jest dźwięk naszej historii. Tym, co przywołało w mojej pamięci te niezwykłe, archaiczne dzwony kamienne, jest na pewno po części fakt, że szukałam pomostu między moim koreańskim spojrzeniem na muzykę i typowo europejskim wielkim fortepianem koncertowym, gdyż zamówiono u mnie utwór na fortepian i perkusję. Czysty dźwięk kamieni, uderzanych pałeczką wykonaną z rogów zwierzęcych, dało początek wizji drgającego, doskonale nastrojonego i ciągle zmieniającego się korpusu dźwięku. Starałam się zapisad ten dźwięk w ciągu akordów fortepianowych, którym towarzyszą metaliczne dźwięki wysoko nastrojonych krotali – małych cymbałów. Chciałam także oprzed ten utwór na taoistycznej koncepcji ośmiu poziomów materialnych dźwięku: metalu, kamieniu, bambusie, glinie (ziemi), tykwie, skórze, drewnie. Starałam się stworzyd z tego przejścia i połączenia między odrębnym charakterem dźwiękowym fortepianu i perkusji. Zestaw perkusyjny zawiera siedem instrumentów metalowych, sześd drewnianych oraz pięd skórzanych, dodatkowo są w nim grzechotki wykonane ze szkła i muszelek. Fortepian reprezentuje instrument strunowy i gdy uderza się w niego w tym samym czasie, co w wysoko brzmiące krotale, jego dźwięk przeobraża się w dźwięk „kamienny”. Wygłuszając mocno pewne obszary strun fortepianu można otrzymad dźwięki przypominające odgłosy bambusa, tykwy i gliny. Tym sposobem próbuję stworzyd cały zakres dźwięków, które, chod wydawane przez fortepian, oddają całą gamę naszej kultury muzycznej określoną przez osiem materiałów”.
RADAR ensemble Formacja RADAR zrodziła się z ensemble Intégrales (Hamburg) i przyświeca jej jasny cel: chce ona pogłębiać powiązania najnowszej muzyki z innymi dziedzinami sztuki i przekazywać muzykę współczesną zaciekawionej publiczności. Zajmujący program oraz połączenie koncertu z performensem czy improwizacją składają się artystyczne ramy dla muzyków RADARu. Zespół występuje w różnych składach, od eksperymentalnego kwintetu, złożonego z saksofonu, kontrabasu, fortepianu, perkusji i elektroniki aż po większe zespoły lub małe duety. W ciągłym, twórczym dialogu z kompozytorami różnego pochodzenia i o różnych postawach estetycznych powstaje zróżnicowany i w pewnej mierze międzykulturowy repertuar, który próbuje przełamywać bariery słuchowe i ustalone pozycje estetyczne. RADAR chciałby więc stad się krytycznym i wielostronnym pośrednikiem między różnymi kulturami i różnymi sposobami słuchania w zglobalizowanym świecie.
RADAR ensemble Ninon Gloger fortepian Jonathan Shapiro perkusja
REPERTUAR: John Luther Adams Red Arc / Blue Veil na fortepian, perkusję i dźwięki przetworzone (2002) Annette Schlünz Journal N° 5 na fortepian (2011) Morton Feldman King of Denmark na perkusję (1965) przerwa Dieter Mack Lalangan na perkusję i fortepian (1983) Younghi Pagh-Paan PYON-KYONG na fortepian i perkusję (1982) Koncert zorganizowany dzięki wsparciu finansowemu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckej. John Luther Adams (ur. 1953) Kompozytor. Od 25 lat zadomowił się w lasach arktycznych niedaleko Fairbanks na Alasce. W tym otoczeniu stworzył niepowtarzalny muzyczny świat, oparty na pierwotnych pejzażach dźwiękowych i autochtonicznych kulturach Północy. Jego muzyka obejmuje szeroki zakres środków przekazu – dzieła orkiestrowe, kameralne, elektroniczne, radiowe, muzykę filmową, teatralną i przeznaczoną dla telewizji. Adams był kompozytorem rezydentem licznych instytucji: Anchorage Symphony Orchestra, Fairbanks Symphony Orchestra, Arctic Chamber Orchestra, a także Anchorage Opera oraz Alaska Public Radio Network. Wykładał na University of Alaska, Bennington College oraz Oberlin Conservatory. Był także dyrektorem Northern Alaska Environmental Center oraz przewodniczącym American Music Center. źródło: http://www.alaskamusic.net/john.html
Annette Schlünz (ur. 1964) Kompozytorka. Już w młodym wieku rozpoczęła studia kompozycji w Halle, została uczennicą Udo Zimmermann w Dreźnie i podjęła dalsze studia w Berlinie. Pracowała jako nauczyciel w Niemczech i Ameryce Południowej. Jest laureatką licznych nagród, w tym także Nagrody Hannsa Eislera i Nagrody Artystów Heidelbergu. Współzałożycielka COMPAGNIE DE QUATRE (zespół niemiecko-francuski). Jej współpraca z francuskim rzeźbiarzem Danielem Depoutot doprowadziła do powstania opery TagNachtTraumstaub na wystawie EXPO 2000 w Hannoverze. Angażuje się aktywnie we wzajemne oddziaływania muzyki dawnej i nowej. źródło: http://www.boosey.com/pages/cr/composer/composer_main.asp?composerid=18036
Morton Feldman (1926-1987) Kompozytor, jedna z najważniejszych postaci nowojorskiej awangardy muzycznej. W wieku 12 lat uczył się gry na fortepianie u Very Mauriny Press, uczennicy Busoniego. Jego pierwszym nauczycielem kompozycji byli Wallingford Riegger, zwolennik Arnolda Schönberga oraz Stefan Wolpe, który sam pobierał lekcje u Franza Schrekera i Antona Weberna. W roku 1949 poznał Johna Cage’a, który zachęcał Feldmana do rozwijania jego intuicyjnego podejścia do kompozycji. W kręgu jego nowojorskich znajomych znaleźli się także Earle Brown, Christian Wolff, Virgil Thomson, Henry Cowell, George Antheil, malarze – Mark Rothko i Jackson Pollock oraz pianista David Tudor. Kontakty z malarzami zaowocowały m.in. próbami tworzenia graficznej notacji utworów, w której wiele decyzji zależy od konkretnego wykonawcy. W 1973 roku Feldman otrzymuje posadę na University of New York w Buffalo i piastuje ją do kooca życia. Jego utwory cechują się bardzo powolnym przebiegiem, wyciszoną dynamiką, swobodną rytmiką, rozchwianiem wysokości, a często, zwłaszcza pod koniec lat 70. także bardzo długimi rozmiarami.
Dieter Mack (ur. 1954) Kompozytor i etnomuzykolog. Odbył studia w Musikhochschule Freiburg (kompozycja pod kierunkiem Klausa Hubera i Briana Ferneyhough; teoria muzyki u Petera Förtiga; fortepian u Rosy Sabater). W początkowej fazie swej twórczości komponował głównie muzykę elektroniczną i pracował jako asystent w Studiu Eksperymentalnym Heinricha Strobla Fundacji Südwestfunk. Do nowej muzyki zachęcił go także kontakt z muzyką popową czy rockową, zwłaszcza z utworami Franka Zappy. Pobyt na Bali pod koniec lat 80., a także późniejsze podróże do Indonezji obudziły w kompozytorze zainteresowanie tamtejszą, kulturą, zwłaszcza gamelanem, który mocno wpłynął na muzykę Macka i sprawił, że w jego twórczości ważną rolę odgrywa perkusja. Odtąd w repertuarze twórcy zaczęła przeważać muzyka kameralna, orkiestrowa czy chóralna. W zasięgu jego zainteresowań znalazła się nie tylko muzyka pozaeuropejska, ale także wzorce formalne muzyki Mozarta, harmonia i instrumentacja Ravela czy Messiaena. Istotną rolę w muzyce Macka odgrywa również sytuacja wykonawcza i wysokie wymagania techniczne stawiane muzykom. Liczne pobyty – na Bali, w Dżakarcie czy Japonii wiązały się także z wykładami gościnnymi oraz uczestnictwem w projektach badawczych i artystycznych. Lalangan (1982) na perkusję i fortepian Lalangan należy do wczesnej serii dzieł kameralnych (głównie duetów), w której interesowały mnie przeżycia, jakie można by określić mianem rytualnych w najszerszym tego słowa znaczeniu. Ta orientacja znajduje odzwierciedlenie zarówno w pewnych niezbędnych gestach wykonawczych, jak i w swego rodzaju komponowanej fakturze. Obie kwestie mają do dzisiaj bardzo centralne znaczenie w mojej pracy i na początku lat 80. cechowały się przede wszystkim redukcją materiału muzycznego. Była to próba, by poprzez niezmierną redukcję elementów muzycznych tak bardzo „ogołocić“ elementy muzyczne, że będą się one opierać jakiemukolwiek naśladownictwu czy programowości. Celem stały się elementy muzyczne, w których rzekomo „nic“ nie ma, ale które właśnie dzięki temu, na podstawie pewnego ustrukturowania czasowego, wskazują poza siebie. "Gdy to uczucie pustki, poczucie, że coś jest „bezkształtne i puste“ zostanie świadomie zaakceptowane, może wyniknąć z niego bogactwo i pełnia wrażeń…“ (z M. Milner, Psychoanalysis and Art, 1959)
Younghi Pagh-Paan (ur. 1945) Kompozytorka. W latach 1965-1971 studiowała na Narodowym Uniwersytecie w Seulu, następnie wyjechała do Niemiec na stypendium DAAD. Od 1974 Younghi Pagh-Paan studiowała w Musikhochschule we Freiburgu, wśród jej nauczycieli znaleźli się Klaus Huber (kompozycja), Brian Ferneyhough (analiza), Peter Förtig (teoria muzyki) oraz Edith Picht- Axenfeld (fortepian); kompozytorka ukończyła studia w roku 1979. Międzynarodowe zainteresowanie wzbudziło wykonanie jej utworu orkiestrowego SORI podczas Donaueschingen Festival w roku 1980. Jej utwory, będące próbą odnowienia koreańskiej kultury muzycznej za pomocą zachodnich technik kompozytorskich, spotykały się z rosnącym zainteresowaniem na najważniejszych festiwalach muzycznych i podczas szeregu koncertów w całej Europie. Younghi Pagh-Paan otrzymała za swą twórczość liczne nagrody, zarówno w Europie jak i w rodzinnym Seulu. Wykładała m.in. na Międzynarodowych Letnich Kursach Nowej Muzyki w Darmstadt, w konserwatoriach w Grazu i Karlsruhe. Od 1994 roku jest profesorem kompozycji w Hochschule der Künste w Bremie; tu założyła także Atelier Neue Musik, któremu przewodniczy. Kompozytorka mieszka w Bremie i w Panicale (Włochy). źródło: http://www.pagh-paan.com/dsp.php?en,1
„PYON-KYONG to starożytne, chińsko-koreańskie dzwony kamienne wykonane z nefrytu. Wieszane są one na drewnianej ramie w szeregu szesnastu kamieni. Zgodnie z tradycją, u podstaw tych ram znajdują się rzeźby przedstawiające dzikie białe gęsi. Strój kamieni i dzwonów wykonanych z brązu, których jest również szesnaście i które zawsze towarzyszą kamieniom, okazuje się wyjątkowy, bo są one nastrojone zgodnie za skalą chromatyczną obejmującą interwał decymy małej, podczas gdy kroki półtonowe nie mają jednakowej odległości. Nefryt został odkryty jako materiał wykorzystywany w muzyce w Korei w 1425 roku i w ciągu dwóch lat koreańscy murarze stworzyli nie mniej niż 500 kamiennych dzwonów. Kamienie wydają wyjątkowo czysty i przejrzysty dźwięk, to jest dźwięk naszej historii. Tym, co przywołało w mojej pamięci te niezwykłe, archaiczne dzwony kamienne, jest na pewno po części fakt, że szukałam pomostu między moim koreańskim spojrzeniem na muzykę i typowo europejskim wielkim fortepianem koncertowym, gdyż zamówiono u mnie utwór na fortepian i perkusję. Czysty dźwięk kamieni, uderzanych pałeczką wykonaną z rogów zwierzęcych, dało początek wizji drgającego, doskonale nastrojonego i ciągle zmieniającego się korpusu dźwięku. Starałam się zapisad ten dźwięk w ciągu akordów fortepianowych, którym towarzyszą metaliczne dźwięki wysoko nastrojonych krotali – małych cymbałów. Chciałam także oprzed ten utwór na taoistycznej koncepcji ośmiu poziomów materialnych dźwięku: metalu, kamieniu, bambusie, glinie (ziemi), tykwie, skórze, drewnie. Starałam się stworzyd z tego przejścia i połączenia między odrębnym charakterem dźwiękowym fortepianu i perkusji. Zestaw perkusyjny zawiera siedem instrumentów metalowych, sześd drewnianych oraz pięd skórzanych, dodatkowo są w nim grzechotki wykonane ze szkła i muszelek. Fortepian reprezentuje instrument strunowy i gdy uderza się w niego w tym samym czasie, co w wysoko brzmiące krotale, jego dźwięk przeobraża się w dźwięk „kamienny”. Wygłuszając mocno pewne obszary strun fortepianu można otrzymad dźwięki przypominające odgłosy bambusa, tykwy i gliny. Tym sposobem próbuję stworzyd cały zakres dźwięków, które, chod wydawane przez fortepian, oddają całą gamę naszej kultury muzycznej określoną przez osiem materiałów”.
RADAR ensemble Formacja RADAR zrodziła się z ensemble Intégrales (Hamburg) i przyświeca jej jasny cel: chce ona pogłębiać powiązania najnowszej muzyki z innymi dziedzinami sztuki i przekazywać muzykę współczesną zaciekawionej publiczności. Zajmujący program oraz połączenie koncertu z performensem czy improwizacją składają się artystyczne ramy dla muzyków RADARu. Zespół występuje w różnych składach, od eksperymentalnego kwintetu, złożonego z saksofonu, kontrabasu, fortepianu, perkusji i elektroniki aż po większe zespoły lub małe duety. W ciągłym, twórczym dialogu z kompozytorami różnego pochodzenia i o różnych postawach estetycznych powstaje zróżnicowany i w pewnej mierze międzykulturowy repertuar, który próbuje przełamywać bariery słuchowe i ustalone pozycje estetyczne. RADAR chciałby więc stad się krytycznym i wielostronnym pośrednikiem między różnymi kulturami i różnymi sposobami słuchania w zglobalizowanym świecie.
Files available for downloads
