Wystawa „Powstanie Warszawskie 1944” współfinansowana przez FWPN

29 lipca 2014 r. w centrum Berlina przy Niederkirchnerstraße 8 została otwarta wystawa „Powstanie Warszawskie 1944”. Honorowy patronat nad wystawą objęli prezydenci Rzeczpospolitej Polskiej Bronisław Komorowski i Republiki Federalnej Niemiec Joachim Gauck, którzy tego dnia wspólnie otworzyli ekspozycję. W uroczystości udział wzięli przedstawiciele Rady i Zarządu FWPN.

Projekt, przygotowany w ramach współpracy Fundacji Topografia Terroru w Berlinie i Muzeum Powstania Warszawskiego, z okazji 70. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, jest wydarzeniem bez precedensu w historii współczesnych relacji polsko-niemieckich. Nieczęsto się zdarza, żeby tak ceniona placówka jak Topografia Terroru w Berlinie udostępniła swoją siedzibę na wystawę przygotowaną przez polskie muzeum – powiedział Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego.

Centrum Dokumentacyjne Topografia Terroru w Berlinie funkcjonuje w szczególnej przestrzeni: do 1945 r. mieściła się tam główna siedziba dowództwa SS oraz centrale Gestapo i SD. Urzędował tam Heinrich Himmler, a tuż obok znajdowała się siedziba Ministerstwa Lotnictwa Rzeszy Göringa. To miejsce, w którym przesądzono o losach Warszawy i jej mieszkańców, podejmując decyzję o zrównaniu z ziemią stolicy dużego europejskiego państwa.

„Powstanie Warszawskie przypadło na okres po lądowaniu aliantów w Normandii i zamachu na Hitlera z 20 lipca 1944 r., kiedy to Wehrmacht cofał się gwałtownie na wszystkich frontach, a klęska Niemiec zaczęła rysować się coraz wyraźniej. Wtedy właśnie w Warszawie wybuchło powstanie, które przywódcy nazistowscy zdecydowali się stłumić, stosując wszystkie dostępne wciąż środki oraz przerażające działania odwetowe” – powiedział Andreas Nachama, dyrektor Fundacji Topografia Terroru.

Na stworzonej i przygotowanej przez Muzeum Powstania Warszawskiego wystawie ukazana zostanie historia Warszawy od 1918 r. – tętniącego życiem miasta, którego rozwój brutalnie przerwała II wojna światowa. Szczególny nacisk zostanie położony na ukazanie fenomenu 63 dni walk Powstania Warszawskiego – oraz cenę, jaką przyszło zapłacić Warszawie i Polsce za pragnienie wolności. Opowieść zakończymy na odrodzeniu miasta po latach totalitarnego zniewolenia – pokażemy dynamiczne miasto, które przezwyciężyło wydany na nie wyrok i jest liderem w tej części Europy.

Wystawa adresowana jest przede wszystkim do młodego pokolenia. Na ekspozycji wykorzystano pokolorowane archiwalne fotografie z powstańczych kronik, informacje tekstowe, faksymile dokumentów, ale także dźwięk, elementy interaktywne i multimedialne. Elementami uzupełniającymi jest interaktywna strona internetowa przystosowana do oglądania na urządzeniach mobilnych oraz dwujęzyczny katalog (niemiecko-angielski), dystrybuowany w Topografii Terroru oraz w Muzeum Powstania Warszawskiego.

Chcemy z okazji ważnej historycznej rocznicy pokazać fenomen 63 dni walki o wolność i niezawisłość Polski. Naszym celem jest upowszechnianie świadomości historycznej wśród zwiedzających z całego świata oraz pogłębienie, często szczątkowej, wiedzy na temat przebiegu II wojny światowej – powiedział Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego.

„Rozkazy odwetu na Polakach pochodziły zasadniczo z central terroru, podlegających Himmlerowi SS i Gestapo, usytuowanych na ówczesnej Prinz-Albrecht-Strasse. Ich rezultatem było niemal całkowite zniszczenie Warszawy pod koniec lata i jesienią 1944 r. Wiedza na temat tych zbrodni musi stać się elementem niemieckiego dyskursu historycznego. Przyczynić się do tego ma przygotowywana wystawa oraz program jej towarzyszący, na który składać się będą wykłady i dyskusje panelowe, filmy i lekcje muzealne“ - powiedział Andreas Nachama, dyrektor Fundacji Topografia Terroru.

Ekspozycji na terenie Topografii Terroru w Berlinie będzie towarzyszył szereg wydarzeń: dyskusje panelowe z udziałem wybitnych historyków, m.in. prof. Normana Daviesa; pokazy filmów m.in. Andrzeja Wajdy; spotkania ze świadkami historii oraz specjalny program edukacyjny dla uczniów berlińskich szkół.

Ten projekt polsko-niemiecki, przygotowany w jednym z najważniejszych niemieckich miejsc pamięci, jest istotnym wydarzeniem we współczesnych relacjach między naszymi krajami.

Odpowiedzialne za treść wystawy jest Muzeum Powstania Warszawskiego, gospodarzem wystawy i współautorem programu towarzyszącego ekspozycji jest Fundacja Topografia Terroru.

Do realizacji przedsięwzięcia przyczynili się:
Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej
Instytut Adama Mickiewicza
Instytut Polski w Berlinie
Ambasada Polski w Berlinie
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec w Berlinie
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie
Fundacja Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość w Berlinie
Volkswagen AG w Wolfsburgu

Wystawa potrwa do 26 października 2014 r. Wstęp na wystawę jest bezpłatny. Imprezy towarzyszące na terenie Centrum Dokumentacyjnego Topografia Terroru rozpoczną się 26 sierpnia i potrwają do 23 października 2014 r.

Więcej informacji na stronach internetowych: www.1944.pl oraz http://www.topographie.de/

Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej dofinansowała w związku z rocznicą Powstania Warszawskiego film fabularny "Miasto 44", którego uroczysta premiera w Warszawie odbędzie się 31 lipca 2014 r. na Stadionie Narodowym oraz wyjazd na otwarcie wystawy "Powstanie Warszawskie 1944" w Berlinie grupy powstańców i przygotowanie niemieckojęzycznej publikacji o powstaniu.