Makom tov − Cmentarz żydowski w Słubicach

Szczególne położenie cmentarza na polsko-niemieckiej granicy skłania do przyjrzenia się jego historii od średniowiecza aż do historii obchodzenia się z tym miejscem w XX wieku z perspektywy dwunarodowej. Autorem tekstu głównego oraz zdjęć jest Eckard Reiß, historyk lokalny z Frankfurtu nad Odrą, który odwiedzał i dokumentował cmentarz od lat 60-tych XX wieku, czyli jeszcze w czasach przed jego likwidacją. W ostatnich latach towarzyszył pracom izraelskiej organizacji „Atra Chadischa“ w Słubicach, która zajmuje się cmentarzami żydowskimi na całym świecie.

Przy tym poszukiwano grobu ważnego rabina Josepha Theomima, nazywanego Pri` megodim oraz przeprowadzono dokładne badania granic cmentarza. Na podstawie wyników tych badań, we współpracy z polskimi i niemieckimi znawcami tematu, zostanie przedstawiona historia cmentarza.

W publikacji zostaną zaprezentowane około 30 macewy, które odnaleziono podczas wykopalisk na obszarze pierwszego użytkowania cmentarza, to jest ok. 3% stanu pierwotnego. Fotografiom będzie towarzyszyć tłumaczenie tekstów nagrobnych oraz, o ile było to możliwe, nawiązania do istniejących dokumentów.

Instytut historii stosowanej realizuje od kilku lat wycieczki i projekty związane z żydowską historią Frankfurtu nad Odrą. W ostatnich dwóch latach w kooperacji z Europejskim Uniwersytetem Viadrina zostały zrealizowane seminaria dla studentów kulturoznawstwa, w ramach których ułożono kilkadziesiąt kamieni pamięci we Frankfurcie nad Odrą i w Słubicach. W 2010 roku powstał audioguide oraz strona internetowa www.juedischesfrankfurtvirtuell.de na temat żydowskiej historii Frankfurtu nad Odrą.

Projekt publikacji wspierany jest przez Rzecznika Rządu Niemieckiego ds. Kultury i Mediów, Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Uniwersytetu Viadrina.

Pytania i uwagi prosimy kierować do koordynatorki projektu:
Magdalena Abraham-Diefenbach
Institut für angewandte Geschichte
Gesellschaft und Wissenschaft im Dialog e.V.
Große Scharrnstr. 59, 15230 Frankfurt (Oder)
Tel: (0335) 5534 5206
E-Mail: m.abraham@instytut.net. Online: www.instytut.net