Ernst Stewner – niemiecki fotograf Polski
8 listopada 2014 - 14 grudnia 2014 11-19 POZNAŃ, UL.ŚW.MARCIN 80/82
Wystawa Ernst Stewner – niemiecki fotograf Polski to prezentacja dorobku znakomitego niemieckiego fotografa pracującego w międzywojennej i okupacyjnej Polsce.
Odnaleziony i przekazany do Instytutu im. Herdera w Marburgu zbiór liczący blisko 2000 negatywów jego autorstwa przedstawia widoki polskich miast i krajobrazów, a także portrety ludności wiejskiej różnych krain etnograficznych, stanowiąc unikatowy dokument pod względem artystycznym, ale także historycznym i społecznym.
Zachowane negatywy fotografii Stewnera wielokrotnie prezentują miejsca już nieistniejące albo nieodwracalnie zmienione poprzez działania podczas II wojny światowej lub wydarzenia powojenne, są tym samym bezcennym źródłem wiedzy o ich dawnym wyglądzie i charakterze. Zbiór negatywów Ernsta Stewnera został odkryty wiosną 2010 r. w Berlinie w prywatnym archiwum córki artysty Uty Perrey. Materiały te zostały wywiezione przez Stewnerów z Poznania zapewne w końcu 1944 r. lub na początku 1945 r. w obawie przed zbliżającą się Armią Radziecką. Od tego czasu znajdowały się w prywatnym archiwum rodzinnym i nigdy nie były udostępniane. Dzięki współpracy pomiędzy rodziną Ernsta Stewnera, Instytutem im. Herdera w Marburgu i Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu zbiór ten został opracowany i po raz pierwszy zostanie upubliczniony w formie wystawy, której towarzyszyć będzie obszerna publikacja.
Ernst Stewner (1907-1996) urodził się na Wołyniu. Świadomy swego niemieckiego pochodzenia zdecydował się na życie w międzywojennej Polsce, biorąc aktywny udział w polskim życiu artystycznym tamtego czasu. W momencie wybuchu wojny przejął największe na terenach II Rzeczpospolitej atelier fotograficzne K. Gregera, którego właściciel został wysiedlony z Poznania na tereny Generalnego Gubernatorstwa. Koniec wojny zmusił jednak Stewnera do opuszczenia Polski i wyjazdu do Niemiec, gdzie mieszkał już do końca życia. Stopniowo wycofywał się z życia fotograficznego, a jego dorobek artystyczny uległ z czasem zapomnieniu.
Wystawa Ernst Stewner – niemiecki fotograf Polski jest pierwszą tak obszerną prezentacją prac Ernsta Stewnera. Prezentowany jest na niej wybór ok. 160 fotografii, zarówno oryginalnych odbitek, jak i współczesnych zdjęć wykonanych z odnalezionych negatywów. Materiał podzielony został na grupy tematyczne obejmujące Poznań, polskie miasta, Wielkopolskę, fotografie etnograficzne i portrety. W związku z wystawą powstał również dwujęzyczny album poświęcony życiu i twórczości Ernsta Stewnera. Publikacja przygotowana przez Instytut im. Herdera w Marburgu oraz Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu zawiera, oprócz tekstów, esejów, opracowań poświęconych twórczości Stewnera autorstwa polskich i niemieckich badaczy oraz historyków sztuki: dra Macieja Szymanowicza, dr Miriam Arani, dra Dietmara Poppa, prof. Anny Wolf-Powęskiej, dra Piotra Korduby i dra Franka Stewnera, przekrojowy wybór ok. 160 fotografii artysty. Wystawie towarzyszy także cykl edukacyjny poświęcony dziedzictwu kulturowemu pogranicza, historii fotografii oraz historii polsko-niemieckich relacji na przestrzeni ostatnich 80 lat. Podczas wykładów, dyskusji, oprowadzań kuratorskich, zajęć praktycznych i gry miejskiej poruszone zostaną takie tematy jak: fotografia polska i niemiecka w latach międzywojennych, dorobek Ernsta Stewnera na tle historii fotografii, życie codzienne w międzywojennym Poznaniu, propaganda fotograficzna na okupowanych ziemiach w Polsce, relacje artystyczne Poznania i Niemiec w I połowie XX w. oraz rola niemieckiego szkolnictwa artystycznego i architektonicznego w kształtowaniu się sztuki w Poznaniu i w Wielkopolsce w XIX i na początku XX w. Działania będą adresowane zarówno do młodzieży szkolnej, studentów, jak i dorosłych.
Kierownik projektu: dr hab. Piotr Korduba
Kurator wystawy: Wojciech Luchowski
Wystawa pod patronatem honorowym: Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ambasadora Republiki Federalnej Niemiec oraz Prezydenta Miasta Poznania.
Zachowane negatywy fotografii Stewnera wielokrotnie prezentują miejsca już nieistniejące albo nieodwracalnie zmienione poprzez działania podczas II wojny światowej lub wydarzenia powojenne, są tym samym bezcennym źródłem wiedzy o ich dawnym wyglądzie i charakterze. Zbiór negatywów Ernsta Stewnera został odkryty wiosną 2010 r. w Berlinie w prywatnym archiwum córki artysty Uty Perrey. Materiały te zostały wywiezione przez Stewnerów z Poznania zapewne w końcu 1944 r. lub na początku 1945 r. w obawie przed zbliżającą się Armią Radziecką. Od tego czasu znajdowały się w prywatnym archiwum rodzinnym i nigdy nie były udostępniane. Dzięki współpracy pomiędzy rodziną Ernsta Stewnera, Instytutem im. Herdera w Marburgu i Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu zbiór ten został opracowany i po raz pierwszy zostanie upubliczniony w formie wystawy, której towarzyszyć będzie obszerna publikacja.
Ernst Stewner (1907-1996) urodził się na Wołyniu. Świadomy swego niemieckiego pochodzenia zdecydował się na życie w międzywojennej Polsce, biorąc aktywny udział w polskim życiu artystycznym tamtego czasu. W momencie wybuchu wojny przejął największe na terenach II Rzeczpospolitej atelier fotograficzne K. Gregera, którego właściciel został wysiedlony z Poznania na tereny Generalnego Gubernatorstwa. Koniec wojny zmusił jednak Stewnera do opuszczenia Polski i wyjazdu do Niemiec, gdzie mieszkał już do końca życia. Stopniowo wycofywał się z życia fotograficznego, a jego dorobek artystyczny uległ z czasem zapomnieniu.
Wystawa Ernst Stewner – niemiecki fotograf Polski jest pierwszą tak obszerną prezentacją prac Ernsta Stewnera. Prezentowany jest na niej wybór ok. 160 fotografii, zarówno oryginalnych odbitek, jak i współczesnych zdjęć wykonanych z odnalezionych negatywów. Materiał podzielony został na grupy tematyczne obejmujące Poznań, polskie miasta, Wielkopolskę, fotografie etnograficzne i portrety. W związku z wystawą powstał również dwujęzyczny album poświęcony życiu i twórczości Ernsta Stewnera. Publikacja przygotowana przez Instytut im. Herdera w Marburgu oraz Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu zawiera, oprócz tekstów, esejów, opracowań poświęconych twórczości Stewnera autorstwa polskich i niemieckich badaczy oraz historyków sztuki: dra Macieja Szymanowicza, dr Miriam Arani, dra Dietmara Poppa, prof. Anny Wolf-Powęskiej, dra Piotra Korduby i dra Franka Stewnera, przekrojowy wybór ok. 160 fotografii artysty. Wystawie towarzyszy także cykl edukacyjny poświęcony dziedzictwu kulturowemu pogranicza, historii fotografii oraz historii polsko-niemieckich relacji na przestrzeni ostatnich 80 lat. Podczas wykładów, dyskusji, oprowadzań kuratorskich, zajęć praktycznych i gry miejskiej poruszone zostaną takie tematy jak: fotografia polska i niemiecka w latach międzywojennych, dorobek Ernsta Stewnera na tle historii fotografii, życie codzienne w międzywojennym Poznaniu, propaganda fotograficzna na okupowanych ziemiach w Polsce, relacje artystyczne Poznania i Niemiec w I połowie XX w. oraz rola niemieckiego szkolnictwa artystycznego i architektonicznego w kształtowaniu się sztuki w Poznaniu i w Wielkopolsce w XIX i na początku XX w. Działania będą adresowane zarówno do młodzieży szkolnej, studentów, jak i dorosłych.
Kierownik projektu: dr hab. Piotr Korduba
Kurator wystawy: Wojciech Luchowski
Wystawa pod patronatem honorowym: Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ambasadora Republiki Federalnej Niemiec oraz Prezydenta Miasta Poznania.