Uniwersytet Trzech Pokoleń

Artur Gruszczak – profesor nauk społecznych, kierownik Katedry Bezpieczeństwa Narodowego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykładowca Centre International de Formation Européenne w Nicei. Zajmuje się problematyką bezpieczeństwa, integracji europejskiej i migracji w krajach wyszehradzkich. Autor ponad 200 publikacji naukowych. Ostatnie publikacje obejmują: The Routledge Handbook of the Future of Warfare, współredaktor: Sebastian Kaempf (Routledge 2024); The War Must Go On: Dynamika wojny w Ukrainie i jej reperkusje dla bezpieczeństwa Polski (Wydawnictwo Księgarnia Akademicka 2023); „One Threat – Multiple Responses. Countering Hybrid Threats in V4 Countries”, współautorzy: Josef Procházka, Pavel Vinkler, Krisztián Jójárt, Zoltán Szenes, Matej Kandrík, Obrana a Strategie 2023, nr 1; “Refugees” as a Misnomer: The Parochial Politics and Official Discourse of the Visegrad Four, Politics and Governance, 2021, t. 9, nr 4 Temat wykladu: Grupa Wyszehradzka – czy rozbieżne interesy państw członkowskich doprowadzą do jej marginalizacji Grupa Wyszehradzka (V4) jest przykładem niespełnionego projektu jedności Europy Środkowej i zamanifestowania jej swoistości w Europie, w której ścierają się tendencje integracyjne i rozpadowe. W ciągu ponad trzech dekad współpracy czterech państw Europy Środkowej niewiele udało się osiągnąć. Idea wyszehradzka ziściła się w pierwotnej formie, jako solidarność państw narodowych w dziele zrywania więzów zależności od sowieckiego imperium. Kolejna jej odsłona, a więc integracja z demokratycznym, zasobnym i bezpiecznym Zachodem ujawniła różnice stanowisk i wynikające z nich spory. Rosyjska inwazja zbrojna na Ukrainę w 2022 r. pogłębiła rozbieżności w polityce poszczególnych państw wyszehradzkich i dodatkowo zmniejszyła znaczenie V4 w stosunkach międzynarodowych w Europie. W obecnej sytuacji międzynarodowej w Europie i wewnętrznej w krajach V4 szanse uratowania Grupy Wyszehradzkiej jako podmiotu mającego zauważalny wpływ na współpracę regionalną i bezpieczeństwo w Europie Środkowej są znikome. W epoce zmagań mocarstw globalnych małe i średnie państwa skazane są na strategię „podłączania się” do wiodących aktorów globalnych, a współpraca regionalna nie jest im do tego potrzebna. Moderacja: dr Piotr Olszówka